✨Năn bộp (thực phẩm)

Năn bộp hay năn là một loại thực phẩm lấy từ cỏ năn ngọt mọc hoang trên những cánh đồng ngập mặn, thuộc chi Cỏ năn (Eleocharis), họ Cói (Cyperaceae), được thu hái và sử dụng như một loại rau ăn sống hoặc chế biến nhiều món ăn trong ẩm thực miền Tây Việt Nam, xứ Sóc Trăng, Bạc Liêu và Cà Mau.

Lịch sử

Không ai xác định năn bộp được sử dụng làm thức ăn từ khi nào, nhưng có những lão nông tri điền Bạc Liêu, trong lúc trà dư tửu hậu, đã ngồi bàn xem ai là người phát hiện ra vị ngon của món ăn này. Theo các cụ, trẻ chăn trâu trên những cánh đồng ngập nước là người có công đầu, kế đó là những người dân nghèo bứt đọt năn ăn cho qua bữa. Trong những năm kháng chiến, những cán bộ cách mạng hoạt động sâu trong bưng biền đã chế thêm những món ăn mới từ năn. Cuối cùng, giới sành ăn miền Tây Nam Bộ đã lưu truyền món ăn này và nâng cấp nó trở thành món rau thời trân.

Đặc điểm

Theo cách phân biệt của người dân Tây Nam Bộ, Việt Nam, năn có hai loại là "năn kim" và "năn bộp". Năn kim còn gọi là "cỏ năn", có cọng nhỏ, đầu nhọn như cây chông và có màu xanh đậm, mọc trên vùng nước cạn hoặc nhiễm phèn vàng, có củ, thân nhỏ nên thường cắt cho trâu bò ăn. Còn năn bộp (hay "năn") có cọng suôn hơn, tròn to bằng khoảng chiếc đũa, màu nâu non, mọc trên vùng ruộng sâu nhiễm phèn bạc. Cứ mỗi mùa mưa năn bộp mọc chen trong ruộng lúa hoặc ken dày trên các vùng đất hoang trũng. Khi những cơn mưa cuối cùng trong năm ngừng rơi, cũng là lúc mùa năn chấm dứt.

Cây năn bộp mọc ở nhiều tỉnh như Bạc Liêu, Sóc Trăng, An Giang, Đồng Tháp, Long An, Cà Mau v.v. song nơi có năn nhiều và ăn năn sành điệu có lẽ là dân Bạc Liêu, Sóc Trăng. Một số công ty tư nhân, nhạy cảm với cơ chế thị trường, đã nghiên cứu ý tưởng cấp đông năn bộp để chào bán ra Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, hoặc xuất khẩu.