✨Hiệp ước Bí mật ở Viên

Hiệp ước Bí mật ở Viên là một liên minh phòng thủ ký ngày 3 tháng 1 năm 1815 với sự tham gia của Pháp, Đế quốc Áo và Vương quốc Anh. Sự kiện diễn ra trong thời gian hội đàm Đại hội Viên, đại hội là các cuộc đàm phán về tương lai của châu Âu sau thất bại của Napoléon trong Chiến tranh Liên minh thứ Sáu.

Đại diện của Pháp là Charles Maurice de Talleyrand-Périgord muốn chấm dứt sự cô lập ngoại giao của Pháp và trấn an các cường quốc châu Âu rằng Pháp đã từ bỏ mọi ý định mở rộng cách mạng Pháp. Ông đã có cơ hội để thực hiện điều đó thông qua các sự kiện như cuộc khủng hoảng Ba Lan-Sachsen, gây ra bởi Phổ khi họ cố gắng thôn tính phần lớn Sachsen, và Nga cũng có hành động tương tự Phổ khi họ xâm lược Ba Lan.

Những yêu sách của Phổ và Nga bị Anh và Áo phản đối, qua đó Pháp tái khẳng định chính Pháp là quốc gia ủng hộ pháp luật quốc tế, đồng thời chia rẽ Bốn quyền lực thắng trận Phổ, Nga, Anh, Áo. Talleyrand đề xuất hiệp ước liên minh với Lãnh chúa Castlereagh và Klemens von Metternich, như một biện pháp chính trị cảnh cáo Phổ và Nga. Ba cường quốc Pháp, Anh, Áo đã ký hiệp ước vào ngày 3 tháng 1 năm 1815, đồng thuận đáp trả một cuộc tấn công vào bất kỳ nước nào của hiệp ước với một đội quân dã chiến gồm ít nhất 120.000 bộ binh và 30.000 kỵ binh.

Tuy nhiên, các bên ký kết hiệp ước không có ý định thực sự sẽ tiến tới chiến tranh, và các nội dung chi tiết của hiệp ước đã bị cố tình tiết lộ. Kết quả là Aleksandr I của Nga chấp nhận thành lập một nhà nước Ba Lan nửa độc lập; vào tháng 2, Phổ đồng ý giảm yêu sách 40% diện tích lãnh thổ Sachsen. Sau thất bại của Napoléon, đóng góp của Phổ được ghi nhận bằng cách tăng con số này lên 60%.

Bối cảnh

thumb|trái|upright=1.0|Đại diện các nước tại Đại hội Viên

Đại hội Viên đã quy tụ các cường quốc châu Âu ở Áo để thảo luận về tương lai của châu Âu sau thất bại của Pháp trong Chiến tranh liên minh thứ sáu 1813-1814. Các đồng minh chính của Liên minh thứ sáu là Anh, Áo, Phổ, Nga cùng với đại diện từ các quốc gia nhỏ hơn và cường quốc bị đánh bại là nước Pháp (hiện đang trong thời kỳ Khôi phục Bourbon) đã hội đàm từ tháng 9 năm 1814. Trong số các quyết định chính trị của họ là việc vẽ lại biên giới quốc gia và phân chia phạm vi ảnh hưởng; tạo ra các quyền tự do đi lại trên các con sông quốc tế và thiết lập quyền ưu tiên ngoại giao.

Bất đồng giữa các cường quốc về số phận của Vương quốc Sachsen và Công quốc Ba Lan cuối cùng đã dẫn đến cái gọi là cuộc khủng hoảng Ba Lan-Sachsen. Castlereagh và Metternich đã đồng ý và một hiệp ước chính thức có hiệu lực được ký vào ngày 3 tháng 1 năm 1815. Khi ký kết, Castlereagh đã vượt quá quyền hạn của nội các Anh, mà vốn dĩ chính sách Anh yêu cầu ông phải tránh bất kỳ cuộc chiến nào nữa, nhưng ông không mong đợi như thế sẽ kết thúc xung đột. Sau đó, vào tháng 2, Phổ cũng nhượng bộ và chấp nhận giảm yêu sách còn 40% lãnh thổ đối với Sachsen.

Tham mưu trưởng của Blücher là August Neidhardt von Gneisenau nghi ngờ Wellington, đặc biệt lo lắng rằng sự thiên vị của ông ta khi ủng hộ triều đại Bourbon có thể gây nguy hiểm cho trách nhiệm chính của họ trong việc bảo vệ Phổ. Nhận ra điều này, Napoléon đã cố gắng gia tăng căng thẳng bằng cách gửi cho August Neidhardt von Gneisenau một bản sao hoàn chỉnh của Hiệp ước Bí mật, mặc dù sự tồn tại và nội dung của nó đã được công khai. Wellington trấn an quân Phổ rằng nếu ông bị đánh bại, ông sẽ rút lui theo hướng đông về phía Phổ chứ không phải đường biển ở hướng tây, cử Henry Hardinge làm sĩ quan liên lạc, điều này dường như đã giải quyết được những nghi ngờ của Phổ.

Một mối quan tâm khác đối với Blücher là độ tin cậy của chính quân đội Phổ, bao gồm 16.000 người Sachsen trước đây từng phục vụ Napoléon. Theo lệnh từ Berlin, vào ngày 1-2 tháng 5, họ được chia thành hai, một bộ phận sẽ ở lại Sachsen sau khi sáp nhập, một bộ phận được tích hợp vào Quân đội Phổ. Họ từ chối duyệt binh, hô hào ủng hộ Frederick Augustus và Napoléon; có lúc, Blücher bị đuổi khỏi trụ sở chỉ huy của ông bởi một đám đông những người lính bắn lựu pháo Sachsen. Người Sachsen yêu cầu được phục vụ dưới quyền chỉ huy của Anh nhưng Wellington từ chối, cho rằng ông ta có nhiều vấn đề phải đối phó với người Bỉ. Sau khi một trung đoàn Sachsen từ chối chào Blücher, ông đã ra lệnh bắn một số, một số khác bị tước vũ khí và bị đuổi về nhà.

Sự trở lại của Napoléon đã khiến Liên minh Tứ giác khôi phục sự hợp tác giữa họ. Trong mọi trường hợp chiến tranh là khó xảy ra với việc Anh và Áo cảnh giác với việc quân Pháp hoạt động ở Trung Âu từ sau thời kỳ Napoléon chinh phục các vùng lãnh thổ ở đó. Sau chiến thắng của liên quân tại Waterloo, vị thế đàm phán của Phổ được củng cố hơn, họ gây áp lực giành một phần lớn hơn nữa lãnh thổ của Sachsen. Yêu sách gồm khoảng 60% diện tích lãnh thổ Sachsen, cũng như các lãnh thổ của Rhineland, Pomerania, Posen và Thorn.

Theo nhiều cách, Hiệp ước Bí mật là một chiến thắng cho Talleyrand, ông đã chấm dứt sự cô lập ngoại giao của Pháp và chia rẽ Liên minh Tứ giác. Ông cũng hạn chế lợi ích của Phổ đối với các khu vực của Sachsen mà phần lớn thuộc cộng đồng người Công giáo và do đó nhà nước Luther khó có thể đồng hóa họ, và khu vực không tiếp giáp trực tiếp lãnh thổ với Phổ, chẳng hạn như vùng Rhineland. Sự ủng hộ của ông đối với Sachsen dựa trên nguyên tắc hợp pháp và cân bằng quyền lực, đã đảm bảo an ninh của Pháp trong khi Pháp đang phục hồi như một nhân tố quan trọng trong việc đảm bảo cân bằng quyền lực châu Âu.

Phổ củng cố vị thế chính trị bằng cách ký kết Liên minh Thần thánh với Nga và Áo vào ngày 26 tháng 9. Các đường biên giới quốc gia do Đại hội thiết lập đã tạo ra một sự cân bằng quyền lực thành công - được gọi là Cân bằng quyền lực Châu Âu, ít nhiều sẽ không thay đổi trong 40 năm tới.