MỘT LÝ THUYẾT VỀ CÔNG LÝ
Tác giả: John Rawls
Việt Phạm dịch;
Phạm Hồ Nam, Nguyễn Lữ Quỳnh Anh
hiệu đính & giới thiệu
NỘI DUNG CHÍNH
“Công lý là phẩm hạnh tiên quyết của các thiết chế xã hội, tương tự như vị trí của chân lý đối với các hệ thống tư tưởng.” (trích chương 1).
Một lý thuyết về công lý là cuốn sách kinh điển khi bàn về vấn đề công lý. Tác giả John Rawls - Giáo sư triết học tại Đại học Harvard cũng được xem là một trong những triết gia về triết học chính trị có ảnh hưởng nhất thế kỷ 20.
Kể từ khi ra đời năm 1971, “Một lý thuyết về công lý” của John Rawls đã trở thành một tác phẩm kinh điển và quan trọng về đề tài này vì nó cung cấp một khuôn khổ đạo đức để đánh giá và cải thiện các cấu trúc cơ bản của xã hội, chẳng hạn như các thể chế chính trị, luật pháp và kinh tế có ảnh hưởng đến cuộc sống và cơ hội của con người.
Lý thuyết của Rawls đã có ảnh hưởng sâu rộng trong nhiều lĩnh vực và phong trào, chẳng hạn như hiến pháp, quyền con người, quyền dân chủ, phúc lợi, nữ quyền, chủ nghĩa môi trường và công lý toàn cầu.
Tư tưởng bên trong cuốn sách này cũng là nguồn cảm hứng và thách thức đối với ngành lập pháp và thi hành pháp, cũng như những người quan tâm đến luật pháp trên toàn thế giới.
Tác phẩm là một nỗ lực của Rawls trong việc giải quyết vấn đề công bằng về sự phân bổ nguồn lực trong xã hội, nhằm thay thế cho triết học truyền thống chủ nghĩa vị lợi - cho rằng xã hội nên theo đuổi lợi ích lớn nhất cho số đông nhất, nhất quán với ý tưởng về sự chuyên chế của đa số đối với thiểu số - vốn đã thống trị tư tưởng chính trị của người Anglo-Saxon từ thế kỷ 19.
Tác phẩm được chia thành 3 phần, 9 chương:
Phần 1. Lý thuyết, bao gồm các chương: Công lý như là sự công bằng; Các nguyên tắc công lý; Vị thế khởi nguyên.
Phần 2. Thiết chế, bao gồm các chương: Tự do bình đẳng; Phần phân phối; Bổn phận và nghĩa vụ.
Phần 3. Những mục đích, bao gồm các chương: Điều tốt như là lý tính; Cảm thức công lý; Điều tốt của công lý.
Ý tưởng cốt lõi của tác phẩm là “công lý như là sự công bằng”. Quan niệm về công lý này được đặt trên nền tảng của tự do bình đẳng của những cá nhân duy lý (rational individuals) trong một trật tự xã hội mong muốn đạt được sự bình đẳng về cơ hội và phần lợi ích được phân phối cho mọi người, đặc biệt là những người thiệt thòi nhất.
Việc đặt khái niệm công lý trong sự đối trọng với sự công bằng chính là cách mà Rawls thiết lập lý thuyết của mình ở vị trí đối lập với chủ nghĩa vị lợi, vốn không phải là một lý thuyết đề cao sự công bằng. Ý niệm về sự công bằng trong lý thuyết của Rawls được xây dựng và củng cố bằng những lập luận nhấn mạnh đến tự do và vị trí tối thượng của nó, cũng như sự bình đẳng về cơ hội cho tất cả mọi người.
Một điểm thú vị nữa trong tư tưởng của Rawls là ông không gắn lý thuyết về công lý của mình với một chế độ chính trị hay một mô hình kinh tế cụ thể nào: đối với ông, một nhà nước dựa trên chế độ tư hữu hay theo mô hình xã hội chủ nghĩa đều có khả năng trở nên công bằng hoặc bất công - điều cốt lõi là có hay không tuân thủ hai nguyên tắc về công lý mà ông đề cập trong sách.
Sự ra đời của tác phẩm có thể được xem là điểm khởi đầu của một cuộc đại tu bối cảnh triết học, đưa các triết gia chính trị và đạo đức từ mọi trường phái vào một cuộc tranh luận sôi nổi xung quanh các khái niệm công lý, công bằng, quân bình và tự do. Như Robert Nozick, một triết gia cùng thời với Rawls, đã nhận xét trong “Anarchy, State and Utopia (1974)”: “Từ đây, các nhà triết học chính trị phải đi theo lý thuyết của Rawls, hoặc giải thích lý do tại sao họ không làm như vậy.”
Tuy nhiên, bất cứ tác phẩm nào có tầm ảnh hưởng cũng đều sẽ nhận được những phê phán, chỉ trích, với tác phẩm này thì những ý kiến đối lập cũng không ít.
Dù vậy, “Một lý thuyết về công lý” của John Rawls vẫn cho thấy sức ảnh hưởng vượt thời gian của một tác phẩm kinh điển, khi đã hơn 50 năm trôi qua mà chúng ta vẫn có thể bắt gặp lý thuyết của ông được thảo luận bởi các nhà tư tưởng và học giả trên khắp thế giới.
Phiên bản tiếng Việt này được dịch từ phiên bản sửa đổi hoàn thiện vào năm 1999, không phải là phiên bản gốc được ra mắt công chúng vào năm 1971. Phiên bản này có một số thay đổi, đặc biệt là những lý giải của Rawls để xử lý những chỉ trích và hiểu lầm mà phiên bản đầu tiên đã vấp phải.
Đây là một cuốn sách dài vì vậy tác giả có đưa ra hướng dẫn về cách đọc giúp bạn có thể nắm hầu hết các yếu tố cần thiết của lý thuyết về công lý mà không cần đọc hết cuốn sách.
Cuốn sách thuộc Tủ sách kinh điển pháp luật của Omega+.
Sách cùng tủ đã xuất bản là “Về pháp quyền”, tác phẩm nổi tiếng của Tom Bingham.
THÔNG TIN TÁC GIẢ:
John Bordley Rawls (1921-2002) là triết gia đạo đức và chính trị người Mỹ, giáo sư đại học Harvard. Ông giành Giải thưởng Schock về Logic và Triết học và được tổng thống Bill Clinton trao Huy chương nhân văn quốc gia năm 1999. Ông nổi tiếng với những nghiên cứu về triết học chính trị tự do với nhiều tư tưởng đáng chú ý. Ngoài Một lý thuyết về công lý (1971), ông còn là tác giả của hai cuốn sách khác: Political Liberalism (1993) và The Law of Peoples (1999).
MỘT SỐ TRÍCH ĐOẠN
“Giờ ta có thể nói rằng một xã hội có được tổ chức tốt hay không không chỉ dựa trên khả năng của nó trong việc thúc đẩy lợi ích cho thành viên, mà còn ở việc nó có được điều phối hiệu quả bằng một quan niệm chung về công lý hay không. Nghĩa là, đó là một xã hội mà trong đó (1) mọi người đều chấp nhận và biết rằng người khác cũng chấp nhận các nguyên tắc công lý giống mình, và (2) các thiết chế nền tảng của xã hội, trên phương diện tổng thể, có khả năng thỏa mãn được các nguyên tắc công lý và nhìn chung mọi người thừa nhận như vậy.”
“Trong “công lý như là sự công bằng”, vị thế khởi nguyên bình đẳng tương ứng với trạng thái tự nhiên (state of nature) trong các lý thuyết khế ước xã hội truyền thống.”
“Các nguyên tắc về công lý được lựa chọn đằng sau một bức màn vô minh (veil of ignorance). Điều này đảm bảo rằng không ai có được lợi thế hay phải chịu bất lợi trong việc lựa chọn các nguyên tắc dựa trên hệ quả của cơ hội tự nhiên hay sự ngẫu nhiên của các hoàn cảnh xã hội.”
“Khi một quan niệm về công lý đã được lựa chọn, chúng ta có thể giả sử rằng nó sẽ giúp ta chọn ra một bản hiến pháp hay một bộ máy lập pháp…, tất cả đều phù hợp với những nguyên tắc về công lý được đồng thuận lúc đầu. Tình trạng xã hội của chúng ta sẽ được xem là công bằng nếu thông qua chuỗi đồng thuận mang tính giả thuyết này, chúng ta cam kết tuân thủ hệ thống luật lệ phổ quát đã xác định ra nó. Hơn nữa, giả sử vị thế khởi nguyên đã xác định được một tập hợp các nguyên tắc (nghĩa là, một quan niệm công lý cụ thể đã được chọn), thì khi các thiết chế xã hội thỏa mãn được các nguyên tắc ấy, các thành viên có thể nói với nhau rằng họ đã hợp tác dựa trên những điều khoản mà chắc chắn họ sẽ đồng ý nếu là những con người tự do, bình đẳng và ngang bằng trong mối quan hệ giữa họ.”
““Công lý như là sự công bằng” không phải là một lý thuyết khế ước hoàn thiện. Bởi rõ ràng ý tưởng khế ước luận có thể được mở rộng cả đến việc lựa chọn gần như toàn bộ hệ thống đạo đức, có nghĩa là một hệ thống bao gồm các nguyên tắc dành cho mọi phẩm hạnh chứ không chỉ riêng công lý.”
“…sẽ là hợp lý và nói chung là chấp nhận được, rằng không ai nên được lợi hoặc bị bất lợi bởi sự may rủi của tự nhiên và hoàn cảnh xã hội khi lựa chọn các nguyên tắc công lý. Đồng thời, chúng ta cũng chấp nhận rộng rãi rằng không ai có thể thay đổi các nguyên tắc cho phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của bản thân. Hơn nữa, chúng ta có thể đảm bảo rằng những thiên hướng, khát vọng, và cả quan niệm của mỗi cá nhân về điều tốt sẽ không ảnh hưởng đến những nguyên tắc mà họ lựa chọn. Mục tiêu là loại bớt những lựa chọn vốn sẽ thích hợp để được đưa ra và kêu gọi sự chấp nhận, bất kể có ít khả năng thành công đến đâu, chỉ khi ai đó biết được một số thứ nhất định mà từ góc độ công lý là không mấy liên quan.”
“Bởi nguyên tắc áp dụng cho cá nhân là thúc đẩy tối đa phúc lợi hay hệ mong muốn của bản thân, nên nguyên tắc áp dụng cho xã hội sẽ là thúc đẩy tối đa lợi ích của cả xã hội, là hiện thực hóa tối đa hệ mong muốn tổng hợp của toàn bộ các thành viên. Cũng như mỗi cá nhân cân bằng những được-mất trong hiện tại và tương lai, một xã hội cũng cân bằng sự thỏa mãn và bất mãn của các cá nhân với nhau.”
Thất lạc cõi người (TB) I. Giới Thiệu Sách THẤT LẠC CÕI NGƯỜI Thất Lạc Cõi Người là một tác phẩm kinh điển nổi tiếng của văn học Nhật Bản hiện đại và là cuốn
Cho đất nước đi lên I. Giới Thiệu Sách Cho Đất Nước Đi Lên Cho Đất Nước Đi Lên là tuyển tập 7/70 bài pháp thoại được tuyển chọn trong chuyến đi 90 ngày thăm
Chòwa - ổn định nội tâm sống cân bằng như người Nhật I. Giới Thiệu Sách Chōwa có thể hiểu nôm na là “hài hòa” hay đúng hơn là “tìm kiếm sự cân bằng”. Thay
Trở về không (TB2) I. Giới Thiệu Sách Trở Về Không - Trải Nghiệm Ho'oponopono Hầu hết chúng ta đều chẳng hạnh phúc, thanh thản, hoặc hài lòng… Đã đến lúc để bạn nắm bắt
Cộng Hòa (Plato) ------------ Cuốn sách được xem là cột mốc lớn của triết học phương Tây. Tác phẩm được trình bày dưới dạng đối thoại giữa Plato và những người khác. Mặc dù
Cộng Hòa (Plato) ------------ Cuốn sách được xem là cột mốc lớn của triết học phương Tây. Tác phẩm được trình bày dưới dạng đối thoại giữa Plato và những người khác. Mặc dù
Cộng Hòa (Tái Bản 2018) Cuốn sách được xem là cột mốc lớn của triết học phương Tây. Tác phẩm được trình bày dưới dạng đối thoại giữa Plato và những người khác. Mặc
Cộng Hòa (Plato) ------------ Cuốn sách được xem là cột mốc lớn của triết học phương Tây. Tác phẩm được trình bày dưới dạng đối thoại giữa Plato và những người khác. Mặc dù
Cuốn sách cung cấp cho bạn đọc một bức tranh toàn cảnh về đất nước Campuchia dưới thời chế độ diệt chủng, qua đó lên án sâu sắc những mưu tính và hành động dã
Cộng Hòa (Tái Bản 2018) Cuốn sách được xem là cột mốc lớn của triết học phương Tây. Tác phẩm được trình bày dưới dạng đối thoại giữa Plato và những người khác. Mặc
Bàn về tinh thần pháp luật là tuyệt tác triết học của Montesquieu, là một trong những tác phẩm vĩ đại trong lịch sử triết học chính trị và trong lịch sử luật học.
Lý thuyết sư phạm phê phán Trong , Freire gọi kiểu giáo dục truyền thống “thầy giảng - trò nghe, thầy đọc - trò chép” là mô hình “giáo dục ngân hàng”, trong đó người học
Triết học là bộ môn ra đời từ rất lâu, kể từ khi con người có tư duy, biết hỏi về bản chất của cuộc sống, con người và vũ trụ. Triết gia Voltaire từng
Ngày nay ai cũng đều công nhận Kinh Dịch là một quyển kỳ thư của minh triết phương Đông, nó nói hết sự lý vô cùng vô tận của mọi sự mọi lẽ trong đời.
"“Con người là một tồn tại tự nhiên, nhưng là một tồn tại người tự nhiên” và cái độc đáo của con người là ở năng lực kép khi cắt đứt quan hệ với tự
Lịch pháp và những ngày tốt trong năm (2021 - 2030) I. Giới Thiệu Sách Lịch là công cụ không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của con người. Trong LỊCH PHÁP VÀ NHỮNG
Hóa giải nghiệp quả tổ tiên I. Giới Thiệu Sách "Đừng đứng nơi mộ ta mà khóc nữa, Ta đâu còn ở đấy; ta đã yên ngủ đâu. Ta là hàng nghìn cơn gió thổi.
Sách - nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân ------------ Chủ nghĩa cá nhân là một loại địch của chủ nghĩa xã hội, là “kẻ thù” của chủ nghĩa
Sổ Tay Thực Hiện Nghị Quyết TW8 Của Đảng Phần 1: Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam và văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành Phần 2: Nội dung triển khai quán triệt
SỔ TAY DÀNH CHO CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN Sổ ghi Biên bản họp Chi ủy cung cấp tài liệu hướng dẫn, tham khảo giúp các cấp ủy nắm rõ quy định về nhiệm vụ của
Sách - Nhân Học Đối Diện Với Những Vấn Đề Của Thế Giới Hiện Đại Mã hàng: 8935270702403 Tên Nhà Cung Cấp: Alpha Books Tác giả: Claude Lévi-Strauss Người Dịch: Nguyễn Thị Hiệp NXB: NXB
Sách do PGS.TS. Vũ Trọng Lâm, Giám đốc – Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật làm chủ biên, được biên soạn và xuất bản với tình cảm, sự ngưỡng
Mã hàng 8935074135025 Tên Nhà Cung Cấp Văn Lang Tác giả Walther Ziegler Người Dịch Tô Tuấn Lưu NXB Hồng Đức Năm XB 2024 Trọng lượng (gr) 150 Kích Thước Bao Bì 19 x 13
Trí Thông Minh Của Sự Tinh Tế CÓ PHẢI MUỐN ĐƯỢC CHIỀU THÌ PHẢI “BIẾT ĐIỀU"? Vì sao có những cô gái cuộc sống lúc nào cũng gặp may mắn, đi làm thì dễ
Minh Triết Về Nỗi Bất An - Một Thông Điệp Cho Thời Đại Đầy Lo Âu Mỗi cuốn sách là một hành trình, nhưng cuốn sách này là một hành trình miên viễn, đi đến
Bàn Về Tinh Thần Pháp Luật Bàn về tinh thần pháp luật là tuyệt tác triết học của Montesquieu, là một trong những tác phẩm vĩ đại trong lịch sử triết học chính trị và
Những nhà tư tưởng lớn - Popper trong 60 phút – Vanlangbooks - Giới thiệu Những Nhà Tư Tưởng Lớn - Popper In 60 Minuten - Popper Trong 60 Phút Popper nêu ra lý tưởng
Triết Học Kant Cuốn sách Triết học Kant của TS. Trần Thái Đỉnh được xuất bản lần đầu tiên năm 1969, NXB Nam Chi Tùng Thư, Sài Gòn; sau đó sách được Nxb Văn Mới,
BÀN VỀ TỰ DO JOHN STUART MILL là triết gia và nhà hoạt động chính trị nổi tiếng ở nước Anh thế kỷ XIX. Giới học thuật ngày nay vẫn còn nhắc tới tên tuổi
Triết Học Và Nhân Sinh Triết học và nhân sinh là tuyển tập các bài diễn thuyết, phát biểu bày tỏ quan điểm, tư tưởng và kiến giải của Hồ Thích về các vấn đề
Nội dung cuốn sách tập hợp bài viết của các tác giả là những người đã và đang công tác tại các ban, bộ, ngành trung ương và địa phương, hoạt động trong lĩnh vực
Thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 09/10/2014 của Bộ Chính trị khóa XI về công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030 và Hướng dẫn số 64-HD/BTGTW ngày 10/5/2018 của
Các Hệ Thống Bầu Cử Trên Thế Giới Dân chủ là một thể chế chính trị, một giá trị xã hội đã xuất hiện từ thời Hy Lạp và La Mã cổ đại, tuy nhiên
Bàn Về Tinh Thần Pháp Luật (Tái Bản 2018) ------------ Bàn về tinh thần pháp luật là tuyệt tác triết học của Montesquieu, là một trong những tác phẩm vĩ đại trong lịch sử
Sự Trả Thù Của Quyền Lực THÔNG TIN TÁC GIẢ: Moisés Naím là một nhà báo và nhà văn người Venezuela. Ông là thành viên xuất sắc tại CEIP (Quỹ Cargengie vì Hòa bình
Combo Khổng Tử - Vạn Thế Sư Biểu + Tuân Tử - Trị Nước Và Răn Đời (SB) (Bộ 2 Cuốn) 1. Khổng Tử - Vạn Thế Sư Biểu Khổng Tử là nhà giáo dục,
Sách - Định mệnh chiến tranh Mỹ và Trung Quốc có thể thoát bẫy Thucydides ? Đây không phải là một cuốn sách về Trung Quốc. Mà là một cuốn sách về tác động của
CUỐN SÁCH GỐI ĐẦU GIƯỜNG CỦA RẤT NHIỀU THẾ HỆ CHÍNH TRỊ GIA VÀ LÃNH ĐẠO TRÊN THẾ GIỚI. Chỉ trong một cuốn sách nhỏ của Machiavelli đã hội tụ những nguyên tắc làm nền
Sự Va Chạm Giữa Các Nền Văn Minh Và Sự Tái Lập Trật Tự Thế Giới Trong cuốn sách của mình, S. Hungtington đã vẽ lại bức tranh chung về các nền văn minh khác
Năm 1993, , khi đó là Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược thuộc Đại học Harvard, đã có bài viết mang tính dự báo: . Tiêu đề đó cho thấy tác giả của nó có phần
Lược Sử Về Triết Học - Bìa Cứng ĐÔI NÉT VỀ TÁC GIẢ TOM JACKSON Ông là một tác giả, một nhà khoa học sống và làm việc tại Vương quốc Anh. Ông hiện đang
Tính Chuyên Chế Của Chế Độ Nhân Tài: Lợi Ích Chung Sẽ Ra Sao? Cỗ máy sàng lọc “nhân tài” hoạt động hết công suất; thực trạng phân biệt đối xử giữa người giỏi
Tuyển Chọn Các Mẫu Diễn Văn Trong Tổ Chức Đảng
Sổ Tay Công Tác Thi Hành Án Nhằm giúp quý độc giả nắm bắt những quy định nêu trên, Trung tâm sách Pháp Luật liên kết với Nhà xuất bản Lao Động xuất bản cuốn
Cuốn sách là công trình chuyên khảo nghiên cứu một cách có hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản, kinh nghiệm quốc tế, thực tiễn chính sách, pháp luật của Việt Nam trong
Đường Đến Nhà Trắng 2016 Roger Stone, tác giả cuốn sách bán chạy nhất của New York Times, cố vấn chính trị lâu năm và bạn của Donald Trump, đồng thời là chiến lược gia
Công tác tuyên giáo ở cơ sở là một bộ phận hợp thành trong hoạt động lãnh đạo của tổ chức đảng, một công tác trọng yếu của chính quyền và các tổ chức, đoàn
trong sạch, vững mạnh Print Thứ Năm, 02/02/2023 11:02 Cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng gồm ba phần, thể hiện tư tưởng nhất quán, kiên định và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
Sự Va Chạm Giữa Các Nền Văn Minh Và Sự Tái Lập Trật Tự Thế Giới Năm 1993, Samuel P. Hungtington, khi đó là Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược thuộc Đại học Harvard,
Nhận thức được tầm quan trọng cũng như tính cấp thiết của nhiệm vụ nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước,
Công Cụ Cộng Sinh Trong Công cụ cộng sinh, Illich lập luận rằng các xã hội hiện đại đã trở nên quá phụ thuộc vào các hệ thống thể chế và công nghệ hạn chế
Những Nhà Tư Tưởng Lớn - Buddha Đức Phật Trong 60 Phút – Vanlangbooks - Giới thiệu Những Nhà Tư Tưởng Lớn - Buddha In 60 Minuten - Đức Phật Trong 60 Phút Đức Phật
Cuốn sách Lý luận, thực tiễn về các mô hình pháp điển hóa điển hình trên thế giới và những kiến nghị đối với Việt Nam (Sách chuyên khảo) đã được xuất bản lần đầu
Tác giả: Bandy X. Lee Nhà xuất bản: Nhà xuất bản: Tri Thức Năm xuất bản: 2019 Số trang: 440 Giới thiệu sách: Có thể coi cuốn sách này là một tập tài liệu chuyên
Tham nhũng là một loại hành vi tiêu cực do người có chức vụ, quyền hạn thực hiện, là loại biểu hiện cụ thể của suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
Triết Học Pháp Luật - Lịch Sử Và Chức Năng Phương Pháp Luận (DH) Sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước nhanh và bền vững không thể được tiến hành thiểu các nền tảng
Bàn Cờ Lớn ------------ Bàn Cờ Lớn “Bàn cờ lớn” thể hiện tầm nhìn địa chiến lược táo bạo và khiêu khích của Brzezinski dành cho sự ưu việt của nước Mỹ trong thế
Trang đầu 2 3 4 5 Trang cuối